Kraj
Prawosławni wierni w Polsce coraz częściej świętują dzień Wszystkich Świętych. Choć nie muszą. Zmarłym w prawosławiu poświęcona jest bowiem każda sobota. 1 listopada chodzą jednak na cmentarze, tak jak katolicy – mówi ksiądz Łukasz Ławreszuk, wieloletni proboszcz prawosławnej parafii pod wezwaniem Wszystkich Świętych w Suwałkach. Wyznawcy obrządku wschodniego szanują tradycję panującą w kraju, w którym mieszkają, więc my również odwiedzamy groby bliskich i zapalamy na nich znicze – dodaje.
Żywy ogień, najczęściej w postaci tradycyjnej woskowej świecy zapalanej w cerkwi, jest dla prawosławnych symbolem pamięci o tych, którzy odeszli. Piszemy też imiona naszych przodków na małych karteczkach – podczas nabożeństwa prosimy Boga o obmycie ich grzechów – mówi ksiądz Ławreszuk.
Suwalska nekropolia, ewenement w skali świata, uczy nas pewnej niezwykle ważnej rzeczy – da się żyć będąc czasem skrajnie róznymi ludźmi, ale też tego, że po śmierci absolutnie wszyscy jesteśmy równi.
Czym skorupka za młodu… W myśl tej zasady pamiętajmy o tym, by zabrać nasze dzieci na groby przodków. Wizyta na starych cmentarzach, na grobach osób nam znanych i nieznanych, zaduma w gronie rodzinnym to dla młodego człowieka niezwykła lekcja, a dla nas swego rodzaju inwestycja – podkreśla ksiądz Ławreszuk.
Suwalska parafia prawosławna została utworzona w połowie XIX wieku, kiedy do miasta przybyli rosyjscy urzędnicy państwowi z rodzinami oraz żołnierze stacjonującego tu carskiego wojska.
W Suwałkach znajduje się jedyny na świecie zespół 5 cmentarzy 6 różnych wyznań. To niezwykłe miejsce stanowi pamiątkę po czasach, kiedy społeczność, zamieszkująca kresowe miasteczka, była wieloetniczna i wyznawała różne religie.
Przy ulicy Zarzecze można znaleźć cmentarz katolicki z kaplicą. Został założony na przełomie XVIII i XIX wieku. Podobnie jak w przeszłości, tak i dziś, jest największą suwalską nekropolią. Pośrodku najstarszej części, w 1853 roku wybudowano neogotycką kaplicę Przemienienia Pańskiego, dzieło architekta Karola Majerskiego.
Tuż obok cmentarza katolickiego cmentarza znajduje się nekropolia protestancka. Pochowani są tam wyznawcy dwóch kościołów: luteranie – wyznanie ewangelicko-augsburskie, i kalwini – wyznanie ewangelicko-reformowane. Groby kalwińskie zajmują niewielką, południowo-zachodnią część cmentarza.
Ewangelicy przybyli na Suwalszczyznę w XVIII wieku z sąsiednich Mazur.
Obok grobów ewangelików znajdziemy cmentarz prawosławny z drewnianą cerkwią cmentarną. Na jego terenie wydzielono niewielki cmentarz starowierów – ortodoksyjnych wyznawców prawosławia. To mniejszość religijna pochodzenia rosyjskiego, która nie uznała reformy liturgicznej przeprowadzonej w Kościele prawosławnym w latach 1652–1656. Prześladowani, opuszczali Rosję i osiedlali się na ziemiach Rzeczypospolitej i Prus Wschodnich, od XVIII wieku m.in. na Suwalszczyźnie.
Część południową zespołu zajmuje cmentarz żydowski. Podczas II wojny światowej zniszczyli go Niemcy, wykorzystując macewy – płyty nagrobne – jako materiał budowlany. W latach 70. ubiegłego wieku cmentarz uporządkowano, wmurowując ocalałe macewy w symboliczną ścianę płaczu. Najstarszy z zachowanych nagrobków pochodzi z 1856 roku.
W narożniku cmentarza żydowskiego ulokowano niewielki mizar – cmentarz mahometański z pochowanymi tutaj wyznawcami islamu służącymi w armii rosyjskiej stacjonującej w Suwałkach.
Autor: SzK