Radio 5

„Roman” słynął z brawurowych akcji, odbijał uwięzionych partyzantów

Podnowinka

Pomnik bohatera walki o niepodległość, Juliana Wierzbickiego, pseudonim „Roman” odsłonięto w poniedziałek (03.06.19) w Puszczy Augustowskiej koło Podnowinki.  Przedwojenny leśnik w czasie II wojny światowej był organizatorem, nauczycielem i dowódcą placówki Związku Walki Zbrojnej „Szczebro – Olszanka”. Grupa skupiała mieszkańców wsi Nowinka, Szczebra i Szczepki. Julian Wierzbicki zorganizował, uzbroił i przeszkolił do walki pluton żołnierzy.  Zdekonspirowany przez gestapowców, w listopadzie 1942 roku, z grupą ośmiu osób, odszedł do Puszczy Augustowskiej, tworząc pod Szczepkami pierwszy obóz partyzancki „Roman”. Grupa przeprowadziła wiele udanych i brawurowych akcji. – Do najsłynniejszych należy odbicie z suwalskiego szpitala, przetrzymywanego tam partyzanta – opowiada Eugeniusz Janusz, autor książki o „Romanie”.

https://archiwum.radio5.com.pl/wp-content/uploads/2019/06/pomnik1.mp3?_=1

Dowodząc setką żołnierzy „Roman” nawiązał współdziałanie z radzieckim zwiadem spadochronowym „Jasień”, zrzuconym w okolicach wsi Szczepki. 8 sierpnia 1944 roku, w pobliżu obozowiska, pojawili się żołnierze niemieccy. Julian Wierzbicki chciał ostrzec partyzantów. Natknął się na wroga i zginął od pierwszych strzałów. Pośmiertnie został awansowany na podporucznika czasu wojny. Został odznaczony Krzyżem Walecznych, Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami oraz pośmiertnie – Orderem Virtuti Militari kl. V-tej. W 1946 roku rodzina ekshumowała zwłoki z miejsca pochówku w lesie, na cmentarz parafialny w Augustowie. To zdarzenie szczególnie zapadło w pamięci siostrze Juliana Wierzbickiego, Julii.

https://archiwum.radio5.com.pl/wp-content/uploads/2019/06/pomnik2.mp3?_=2

W uroczystościach odsłonięcia pamiątkowego obelisku uczestniczyli krewni bohatera, Jarosław Zieliński, wiceminister Spraw Wewnętrznych i Administracji, samorządowcy, leśnicy, służby mundurowe i młodzież szkolna. W okolicznościowym wystąpieniu wiceminister podkreślał rolę nauki historii.

https://archiwum.radio5.com.pl/wp-content/uploads/2019/06/pomnik3.mp3?_=3

Autor: AP